Сяргей Будкін: асабісты топ-10 беларускіх альбомаў за 2015 год (+аўдыё)

Штатны эксперт, сябра вялікага журы, сузаснавальнік Experty.by. Рэдактар парталу "Тузін Гітоў" (ад 2003), музычны аглядальнік газеты "Наша ніва" (2002-2009), вядучы аўтарскіх праграм на радыё. Рэдактар і суаўтар кнігі "Залатыя дыскі беларускага рок-н-ролу" (2004), прадусар узнагарод "Рок-каранацыя" (2005-2007), аўтар ідэі і прадусар праектаў "Тузін.Перазагрузка" (2009, 2011), арганізатар канцэртаў "Тузін.Unplugged"/"Жывы Тузін" (з 2011).

У 2015 у мяне асабіста адбыўся канчатковы разсынхрон з праектам Experty.by. Можа быць таму, што зусім зьнік інтарэс да таго, што завецца альбомам у паняцьці, акрэсьленым на "Экспэртах". Артыста і яго музыку куды цікавей разглядаць празь песьню, а выказацца ён можа і з дапамогаю кліпа, сынглу, міні-альбому, калі на тое пайшло. Да ўсяго ў апошні час, агляд і крытыка рэлізаў таксама не ўваходзяць у лік улюбёных справаў – перавагу хочацца аддаць стваральнай працы ды ўласным праектам, а ўвагу – толькі тым, хто яе сапраўды варты. Дадае складанасьці ў падвядзеньні вынікаў тое, што ў "Тузіна" і "Экспэртаў" чыста каляндарны разсынхрон: мы вынікі падсумоўваем пасэзонна (восень-лета), а ў гэтым праекце ахопліваецца каляндарны год. Тым ня менш, мэханізм адзнакаў, распрацаваных на "Экспэртах" дае ўяўленьне пра галоўныя здабыткі сучаснай беларускай музыкі. Наколькі поўнае і ці даходзіць яно да патэнцыйнай публікі – справа іншая.

Сапраўды – Re1ikt, Shuma, "Крамбамбуля", Паліна Рэспубліка запісалі альбомы, прадказальна вартыя найвышэйшых адзнакаў, бо яны пэрыядычна дэманстравалі сваю дзеяздольнасьць канцэртамі, сынгламі, відэаролікамі. З не зусім прадказальных – безумоўна гэта гурты Teleport ды Intelligency, якія разам з вышэй названымі фаварытамі на сёньня ўвасабляюць новую беларускую музыку. Да гэтай плыні далучаюцца аўтары самых рызыкоўных камбэкаў году – Vinsent, які так доўга маўчаў, што мог і не патрапіць у хвалю, і гурт Trubetskoy, які пасьпяхова давёў, што можа дзейнічаць і без свайго ранейшага франтмэна. І сам жа Міхалок з новымі паплечнікамі па Brutto запісаў сур’ёзны і моцны альбом, зь якога ўжо не падкпіш – але гэтыя два рэлізы якраз паказалі наколькі абедзьвум часткам "Ляпісаў" не хапае адно аднаго, каб гэта быў прадукт цалкам маналітны і самадастатковы. З праектаў – варты ўвагі найперш рэліз "25 АБ-БА Аркестр". Без прывязкі да альбомаў вельмі парадавалі таксама Navi, Pauline, Angst, Zolki band.

А яшчэ ж цудоўны альбом Вайцюшкевіча на Нагавіцу, другі студыйнік гурту Dzieciuki... Але ж гэта я залез у наступны год, які мне ўжо не асьветляць.

1. Re1ikt "Лекавыя травы" – слухаць

Гэта гурт, у якога няма лішніх, неабавязковых для праслухоўваньня ці прахадных трэкаў. Кожны нумар на "Лекавых травах" – твор мастацтва, прадуманы да дэталяў эпічны расповед з сваім драматургічным і музычным разьвіцьцём, сьціснуты ў часе да 4-6 хвілінаў. Што яшчэ надзвычай важна – ужывую гэтыя песьні гучаць гэтак жа магутна, як у запісе, а гэта таксама дарагога каштуе. Re1ikt запісалі альбом, які ёсьць безумоўным гонарам беларускай альтэрнатыўнай музыкі.

2. Розныя артысты "25 АБ-БА Аркестр" – слухаць

У праекце "25 АБ-БА" не адчуваецца фальшу і патасу, які часта сустракаецца ў музычных праектах, дзе бяруць удзел дзеці, бо часта яно пяецца з прымусу і муштры, а не зь любові і пашаны. Усе песьні былі перайграныя наноў беластоцкімі музыкамі – безь перацягваньня коўдры і адсабечыны, але дасканала і грунтоўна, зь мяккімі гітарнымі пасажамі, з далікатнымі аранжаваньнямі, прасякнутымі шчырай павагаю да першакрыніцы, з захаваньнем арыгінальнага нэрву. Гэтыя песьні розных гадоў, настрояў і нават пасылаў яднае адно – узьнёсласьць і веліч.

3. Shuma "Жніво" – слухаць

Гурт запісаў знакавы альбом ня толькі для беларускай фольк-плыні, але і для ўсёй нашай музыкі. Зроблена ўсё зь неверагодным размахам, вынаходлівасцю і любоўю. Удзельнікі Shuma досыць вольна і сьмела (але з павагаю і трымценьнем) абыходзяцца з матэрыялам. І ў іх выпадку рызыка апраўдваецца. Шаблоны разрываюцца і атрымліваецца цалкам самастойны аўтарскі прадукт.

4. Vinsent "Vir" – слухаць

Выканаўца гне тую ж лінію, што і ў дэбютніку "Пачатак" (2009), які і цяпер ня сорамна слухаць. Толькі тут, вядома ж, і біты тлусьцейшыя, і чытка больш упэўненая, і вакалы прыгажэйшыя. На ім шмат выдатных і прыгожых песень. Дакладней так – тут няма ніводнага прахаднога трэка. Альбом у Вінсэнта выйшаў надзіва мяккі, разважлівы і… рамантычны - адзін зь лепшых і самых пазытыўных.

5. Intelligency "DoLoven" – слухаць

Intelligency уяўляе зь сябе той рэдкі выпадак, калі ўсё зроблена на ўсе 100%, прафэсійна, густоўна, далікатна і смачна. . Электроніка, падмацаваная жывой гітарай ды адметным вакалам, слухаецца з надзвычайнай прыемнасьцю, што зусім неўласьціва для выканаўцаў зь Беларусі, якія вырашаюць сьпяваць па-ангельску ды яшчэ і злавіць музычны трэнд.

6. Крамбамбуля "Чырвоны штраль" – слухаць

Вольскі вярнуўся туды, адкуль прыйшоў: пасьля зайгрываньняў з тутэйшым шоў-бізам і музычнымі фарматамі ажно да поп-музыкі ён сышоў у андэграўнд, паказаўшы усёй гэтай зрусіфікаванай багеме, чынушам, кантралёрам, капітанам, ідэолягам, міліцыянтам ды іншым прыслугачам свой смачны і далікатны фак. Матэрыял атрымаўся нават больш разнастайным, чым у пярэстым першым "Застольным альбоме" (2002) – тут ахоп ад блатняку і джазу да лацінаамэрыканскіх павеваў і рэгі з брутальнымі ноткамі.

7. Trubetskoy "Magister Bibendi" – слухаць

Гэта альбом абсалютна жывога гурта, які мае што прапанаваць. Ад "Ляпіса" у "Трубяцкім" застаўся той самы мэлядычны нэрв, які якраз адсутнічае ў праекце Міхалка Brutto. Хоць, вядома ж, у Булатнікава і Ка, сур'ёзная праблема з тэкстамі, у стварэньні/канструяваньні якіх тут былі задзейнічаныя ажно 8 асобаў, уключна з прадусарам Калмыковым (+ніякі кавэр на БГ). Часам Trubetskoy гучыць зусім ужо брутальна і невытлумачальна, але пры гэтым – зноў жа! – не губляе сваёй пазнавальнасьці. Вярнулася б яшчэ духавая сэкцыя, была б наогул прыгажосьць!

8. Серебряная Свадьба "Музыка – всё!" – слухаць

Гэты альбом можа выклікаць сьлязу замілаваньня і прыступ настальгіі ў дарослых, бо выклікае сталыя асацыяцыі з паэзіяй Хармса і Міхалкова ды мультом пра "коробку з карандашами", а дзетак – проста зачараваць пранікнёным шчырым голасам і забаўнымі гісторыямі з жыцьця вясёлай сямейкі, паводле якіх хоць ты сэрыял здымай. Няздарма гурт так любяць расейскамоўныя слухачы - віцяблянка Сьвета Бень настолькі тонка адчувае рускае слова і рускую душу, што ўлюбляе ў сваю музыку і ў створаныя ёю вобразы на сцэне мамэнтальна.

9. Паліна Рэспубліка "Бясконцы красавік" – слухаць

Самая яркая беларуская сьпявачка апошняй пяцігодкі выдала ўрэшце дэбютны альбом, які выклікае гнеў у нядобразычліўцаў і не гарантуе эўфарыі і катарсісу даўнім прыхільнікам. Сыграла тут сваю ролю з аднаго боку прыпозненасць рэлізу, і пошук гуку ды вобразу з другога. Ня скажаш, што гурт Паліны знайшоў сваё гучаньне, але тое, што ён на правільнай дарозе, – гэта дакладна.

10. Brutto "Родны край" – слухаць

У музычным пляне Brutto слухаць няпроста, хоць гэты іх альбом стаў ледзьве не галоўнай падзеяй у нашай альтэрнатыўнай музыцы за год. Справа тут не ў наўмысным прымітывізьме – ясна, што гэта панк-рок. Але пры ўсім задоры "Роднага краю", адчуваецца, што згас у творчасьці Міхалка той самы агонь, які запальваўся калісьці агульнымі высілкамі музыкаў зь "Ляпіса Трубяцкога". Таму зразумелы зварот Сяргея да ранейшай спадчыны ды эмацыйныя заявы на адрас былых калегаў.

Experty.by