Внештатный эксперт Н.Кудрейко: Вожык "У віры падзей"

Надежда Кудрейко о дебютном альбоме рэппера Вожыка: "Калі няма музыкі, няма голасу, няма пачуцця рытму – застаецца ўдумвацца ў словы, бо гэта кшталту рэп. І тут быццам маленькія дзеткі, што паслухалі дарослых зорак, і не разумеючы глыбокага сэнсу, перанялі толькі самае павярхоўнае, бліскучае і фармальнае".

"МА-МА МЫ-ЛА РА-МУ, а Волга впадает в Каспийское море. Мяне ўсё задзяўбло – а мы лепшыя ў краіне, прыязджай у Слонім на бомж-быдла-паці – чем дальше от Могилёва, тем тёлки некрасивее" – вось так трыма радкамі можна перадаць амаль увесь змест альбома Вожыка. Вы нічога не зразумелі? І на бомж-быдла-паці не хочаце? Я вас супакою – няма ніякіх бамжоў, наконт быдла можна паспрачацца, аднак сэнс насамрэч тут знайсці складана. Можна спытаць – а хіба шмат сэнсу ў якіх эстрадных песеньках? Як ні дзіўна – у іх сэнсу, хаця б проста логікі (крый Божа, не паэзіі!) – знайсці можна болей. Тут жа ў большасці трэкаў узнікаюць пытанні. Дзеля чаго ўсе гэтыя словы, якія нават у адным сказе, у адным двухрадкоўі не суадносяцца між сабою, не тое што ў цэлым трэку? ("Ты можаш паліць шмаль, біць шкло, піць гарэлку – ніхто і не казаў, што тут будзе ўсё чыста", "Ты не мая гаспадыня, а я не твой жабрак", і г.д., і г.д.) На выхадзе кожнай песні застаешся ў недаўменні, хочацца спытацца – і што? Ну, "Волга впадает в Каспийское море"(карыстаюся параўнаннем ngoro), і што? (Пакуль я выключаю некалькі не самых благіх тэкстаў, пра якія пагаворым асобна).

Калі няма музыкі, няма голасу, няма пачуцця рытму – застаецца ўдумвацца ў словы, бо гэта кшталту рэп. І тут быццам маленькія дзеткі, што паслухалі дарослых зорак, і не разумеючы глыбокага сэнсу, перанялі толькі самае павярхоўнае, бліскучае і фармальнае. Па-першае, панты – "доўга рабілі – каб доўга слухалі; мае словы – зброя, эээ...; Браты, чЮеце гром гарматы, Realize і Вожык ведаюць, што вам трэба; Беларусь нас любіць, эээ...(гук са страўніка)". Па-другое – незадаволены, быццам агрэсіўны тон, а зразумець ніякай магчымасці – чым артыст незадаволены і чаго ж ён хоча. Ну хіба што ў адной песні прыпеў зразумелы – "Ты мяне задзяўбала, таму што паўсюдна лезеш у мае справы". Па-трэцяе, канешне ж, неабходна нешта пра свабоду – дадалі некалькі выпадковых словаў, трэба і нешта нецэнзурнае – ёсць два ці тры мацюкі не да месца. З музычкай у век камп’ютарных тэхналогій якія праблемы? Па схеме некалькі фартэпіянных пасажаў, стандартных рытмаў, штосьці з інтэрнэта – і адчуванне, што ўсё гэта ўжо неаднойчы было.

І яшчэ – так званая чытка самога Вожыка, які, відавочна, з рытмам не недта сябруе, і галасавыя звязкі якога відавочна не змыкаюцца – а пяць жа гадоў рабілі альбом (як сказана ў першым трэку!), можна было б паклапаціцца пра голас і навучыцца трапляць за рытмам? Ёсць папулярныя рэперы з фефектамі фікцыі, з адметным гаварком – але яны з гэтага робяць фішку, і іх фефекты не перашкаджаюць разумець словы, бо голас пастаўлены. У дадзеным выпадку паўтаруся – за пяць гадоў працы над альбомам можна было б выканаць вось гэтае самае мінімальнае прафесійнае патрабаванне, зрабіць такую мінімальную ласку слухачам – перш, чым пачынаць спяваць публічна, дастаць голас? Бо можна абмяркоўваць, як мастаку ўдаўся ці не ўдаўся які малюнак, але тое, што мастак хоць бы не павінны быць сляпым – не даводзіцца. Так і з любым чалавекам, што выходзіць да мікрафона. Асабліва гэта рэжа слых, калі Вожык у адным трэку прамаўляе з іншымі артыстамі, на іх фоне хібы робяцца яшчэ больш заўважнымі.

Замілоўвацца тым, што беларуская мова (хоць я схільна гэтым замілоўвацца), што рэпер Вожык не са сталіцы, а з райцэнтра – не буду, бо да творчасці гэта не мае ніякага дачынення. Выклікае здзіўленне вялікая колькасць дуэтных прац – не толькі выкананых сумесна, але і напісаных гэтак жа сумесна. Вось у гэтым, магчыма, і крыецца праблема. Магчыма, сам Вожык – лірык, а вымушаны быў цягнуцца да стылістыкі іншых артыстаў. Некалькі песень, змешчаных у канцы альбома – калі ты ўжо раззлаваны пачутымі перад гэтым 10-ю трэкамі – карціну трохі змягчаюць ("Вераніка", "Табе", "Мы любім танга", "Не пішы мне болей"). І хоць тэмбр голасу і прамаўленне ўсё роўна асабіста мяне раздражняюць, і жаночы вакал "не з той оперы", калі паспрабаваць успрыняць там толькі тэкст, быццам бы ён напісаны на паперы, то атрымліваецца, што неяк і няблага словы складваюцца ў радкі, і сэнс там нейкі ёсць – калі без пантоў, без змагарства, без мата, без смешных ціпарэперскіх стогнаў. То, можа, і заняцца толькі гэтым? Адкінуць у бок усе стэрэатыпы рэпа, і рабіць тое, што атрымліваецца – рэп гэта ці не рэп. А можа, пачаць вершы пісаць, а не спяваць? Пазбавіцца ад моўных памылак, пачытаць сапраўдных беларускіх паэтаў – і ў добры шлях?

Оценка: 4 из 10

Прочитать рецензии "штатных" экспертов и ПРОСЛУШАТЬ этот альбом вы можете здесь.

Об авторе:

Журналист, работает на Белорусском радио. Родилась и живет в Минске. Дипломированный математик и филолог. В прошлом автор передач о рок-музыке "Яшчэ не вечар", "Сонца ў вочы", "Тры акорды" и т.д. Много лет была автором передачи об авторской песне "Моя музыка", а также организатором и ведущей фестивалей "Травеньскія вечары аўтарскай песьні".