SP Kava (Pananieba): ""Звезда" Без Білета – новае слова ў беларускай музыцы" (+фота/+відэа)

Па выніках 2010 года рэп-гурт Pananieba атрымаў ўзнагароду "Лепшы дэбютны альбом" за дыск "Людзі на балоце". Пры канцы снежня хлопцы выдалі другі альбом "71". У інтэрв'ю "Еўрарадыё" адзін з удзельнікаў гурта SP Kava акрэсліў ролю "Нестандартного варианта", даў характарыстыку беларускаму рэпу і прааналізаваў новы альбом Pananieba.

– У мінулым годзе ваш дэбютны альбом "На балоце" атрымаў высокія адзнакі экспертаў і стаў лепшым дэбютным альбомам 2010 года паводле сайту Experty.by. Падчас цырымоніі ўручэння ўзнагарод Experty.by вы заявілі, што будзеце імкнуцца наступным разам атрымаць узнагароду за лепшы альбом года. На ваш погляд, ці адпавядае новы альбом Pananiaba "71" такому высокаму статуту?

– Ну гэта, напэўна, не нам вырашаць. Паглядзім. Я зараз суб’ектыўна не магу сказаць, трэба, каб прайшоў нейкі час – палова году. Тады я паслухаю "71" і буду рабіць нейкія высновы... Альбом "На балоце" быў больш ідэйны і прадуманы. У "71" – тут асабліва мы не заганяліся і не думалі. І тым больш, што амаль усе песні былі запісаныя такім чынам, што я пісаў музыку, дасылаў праз мэйл яе Сведаку, які знаходзіўся ў гэты час у Маскве. І мы пісалі вось так на адлегласці тэксты. І асабліва не прадумвалі нейкіх ідэй. З’яўляліся проста песні.

– Аднак, вы сцвярджаеце, што альбомам "71" пачынаеце свой новы шлях. Але калі параўноўваць яго з дэбютнікам "На балоце", ён гучыць больш статычна і проста. Раскажыце, у які бок вы імкнецеся?

– Мы кіруемся ў той бок, што "71", я б сказаў, гэта такая кропка на пэўным этапе, і пасля пачнецца іншы, новы этап.

– То бок, гэта ўжо не будзе падобна на тое, што зараз ёсць у "71"?

– Так. Гэта будзе зусім адрознівацца ад "На балоце", гэта будзе зусім адрознівацца ад "71". Што гэта будзе – мы пакуль дакладна не ведаем, але тое, над чым мы зараз працуем – яно кардынальна адрозніваецца, хоць і не завершанае яшчэ. Я думаю, калі яно з’явіцца, гэтыя адрозненні будуць яшчэ больш заўважнымі.

– Калі параўноўваць "71" і "На балоце", узнікае ўражанне, што вам не хапіла ідэй, каб зрабіць больш цікавую і эксперыментальную працу. На фоне свайго папярэдніка, "71" выглядае больш простым і статычным. Вы адмыслова вырашылі зрабіць дыск у духу тыповага хіп-хопу?

– Ну, пэўна, не хапіла для эксперыментаў менавіта сумеснай працы – усё рабілася праз інтэрнет. Можа, гэта прыклад таго, як не трэба рабіць музыку: што не трэба сядзець vkontakte (смяецца)?

– А які альбом, беларускі, цябе ў 2011 годзе натхніў ці пакарыў? Які альбом ты б назваў "Альбомам года", калі б быў сур'ёзным экспертам?

– Дарэчы, гэты альбом не надта пахвалілі Experty.by. Альбом, які мне спадабаўся менавіта з беларускай музыкі, я быў у нейкім сэнсе здзіўлены нават – гэта альбом Без Білета "Звезда". Калі яго эксперты не пахвалілі за тое, што ён больш электронны і што там няма року, то мне менавіта гэта спадабалася. Я пачуў нешта новае ў беларускай музыцы.

– Гэты альбом, дарэчы, некаторыя папракаюць у настальгіі па СССР. Цябе не бянтэжыць гэты факт?

– Мяне не бянтэжыць. У мяне, у нейкім сэнсе, падчас праслухоўвання з’яўляецца ўсмешка і адчуванне, што Віталь здзекуецца са слухача. Песня "Музыка – это жизнь" – там няма ніякага сэнсу! Там ёсць словы, пакладзеныя на музыку. Слухачу, насамрэч, усё ж такі больш пераконваюся, непатрэбныя нейкія звышсэнсы і г.д. Вось гучыць, мне падабаецца, ёсць фраза, якая мяне зачапіла – усё нармальна!

– Ты сцвярджаеш, што слухачу звышсэнсы не патрэбныя. Тым не менш, у тэкстах Pananieba столькі сэнсаў і звышсэнсаў, што часам падаецца, што вам па 40 гадоў і вы дасканала ведаеце жыццё. Чаму вы так сур’ёзна ўспрымаеце жыццё і беларускую рэчаіснасць? Няўжо няма ахвоты пажартаваць, пакпіць?

– Чаму іроніі няма, напэўна так? Мне ўсё ж такі падаецца, што "На балоце" у нас больш сур’ёзны. А ў "71" неяк проста ўсё было: убачыў – узнікла рэакцыя – пра гэта і напісалася. Мы пішам вельмі проста, насамрэч. Звышглыбокіх сэнсаў не шукаем, магчыма, гэта добра. Але будзем ведаць наконт сур’ёзнасці.

– Калі параўноўваць расійскі хіп-хоп і беларускі, узнікае ўражанне, што расійскія музыкі крочылі значна далей. Іх тэксты, напрыклад, менш абстрактныя, а больш апавядальныя.

– У нас няма сюжэту? А можа гэта і добра. Тым больш, што я не лічу, што ўся расійская музыка можа быць якаснай – не толькі рэп, і ён там не самы лепшы. Праблема беларускай хіп-хоп-музыкі ў тым, што яны, музыкі, спрабуюць быць падобнымі да Расіі, якая ў сваю чаргу хоча быць падобнай яшчэ да кагосьці. І атрымліваецца ўжо не проста калька з кагосьці, а калька з калькі і яшчэ з калькі, што не вельмі добра. Мы, напрыклад, так ніколі не рабілі. Магчыма, у гэтым такое кардынальнае адрозненне таго, пра што мы пішам.

– Вы карыстаецеся досведам заходніх і усходніх калег? Маеце нейкія арыентыры ў сваёй плыні?

– Я б сказаў, што ў нас былі пэўныя арыентыры, калі мы пачыналі займацца музыкай, то бок, яны ва ўсіх ёсць. Ты слухаеш тое, што табе падабаецца, ты хочаш зрабіць нешта падобнае. Але ў выніку ўсё-такі ўзнікае момант, калі ты знаходзіш нешта сваё. У пэўныя моманты ў цябе ўзнікаюць дыпрэсіі, ламаюцца твае погляды, ты змяняешся, пачынаеш змяняць тое, што ты робіш. Але не таму, што ты глядзіш на нешта іншае і хочаш быць такім, як яно, не. Узнікаюць нейкія змяненні ў тваім жыцці і ты зменены. І ў гэтым вобразе робіш нешта змененае.

– А што зараз модна на Захадзе ў межах хіп-хопу?

– Нядаўна Караліна Хіменас, якая жыве ў Маямі і якая запісала з намі песню "Усё будзе добра!" для дэбютнага альбома, даслала некалі модных у іх песень праз скайп. Цікава, што гэта хрысціянскі рэп, яго чытаюць у царкве. Такі модненькі, качовенькі, круценькі рэпчык у іх чытаюць у царкве! Да нас даходзяць больш модныя, эмцівішныя штукі, у прыватнасці Кэні Ўэст, Ліл Уэйн. Я хачу адзначыць, што гэта някепская зараз музыка, як ні дзіўна. Раней усё было значна горш з таго, што да нас даходзіла, лепшае даводзілася шукаць. Але з іншага боку, калі ўзяць таго ж Ліла Ўэйна – усё прыгожанька і можа падабацца, але калі ўнікнуць у сэнс тэксту, там усё можа выглядаць вельмі непрыгожа.

– То бок, існуе пэўны этыкет у рэп-музыцы?

– Так.

– А ненарматыўная лексіка – яго частка? Вы так інтэлігентна ёю карыстаіцеся...

– Ну, бывае. Таму што, усё ж такі, гэта жыццё, а ў жыцці мы, як і ўсе, ёю карыстаемся. Калі мы пішам пра жыццё, ўзнікае выраз, і яго ўжо не выкрэсліш адтуль. Калі яго нават пакінуць паўзай, то будзе зразумела, што ён там павінен быць.

– Неяк летам мы размаўлялі з Вінсэнтам і ён скардзіўся на адсутнасць канкурэнцыі ў рэп-плыні. Табе, уласна, хапае канкурэнцыі?

– Насамрэч, сапраўды яе асабліва няма, таму што самая-самая моладзь, напэўна, музыкай займаецца. І калі нехта з гэтай моладзі пачынае рабіць нешта больш сур’ёзнае, то ў пэўны момант у яго узнікаюць сямейныя праблемы, і ён прыходзіць да думкі, што музыкай у нашай краіне не заробіш, навошта марнаваць на яе час? І чалавек пачынае працаваць і зарабляць. Вось у гэтым асноўная праблема. І людзі, нават дасягнуўшы чагосьці, сыходзяць на пэўным этапе. Не хапае менавіта стрыжня. І калі ў рок-музыцы ёсць у нас і легендарныя гурты, то ў рэп-музыцы такіх гуртоў адзін-два, і тое, яны зараз не дзейнічаюць.

– Ты пра "Нестандартный вариант"?

– "Нестандартный вариант" – яны выкапалі невялічкую яму для беларускага хіп-хопу. З аднаго пункту гледжання, яны вывелі плынь ў масы, з іншага – яны выкапалі яму, з якой трэба пачынаць беларускім выканаўцам. Ну вось гэта тычыцца тых жа фінансаў...

– А давай пералічым прадстаўнікоў беларускага рэпу. Krou зараз дзейнічае?

– Магчыма, ён нешта рыхтуе, але актыўна не выступае.

– Вінсэнт, вы – Pananieba – прадстаўнікі новай беларускай хвалі. Далей?

– Я не ведаю (смяецца). Я нават нікога не адзначу. Каго б хацелася адзначыць, бачыш, што нічога новага яны не зрабілі. Магчыма, мы таксама нічога новага не зрабілі, але мы спрабуем рабіць усё ж такі беларусі рэп – не рэп па-беларуску – рэп на беларускай мове – каб сэнс ні ў гэтым быў. Глядзіш на астатніх, і бачыш, што яны спрабуюць зрабіць нешта падобнае да іншакраіннага рэпу.

– Беларускі рэп – з’ява, датычная толькі Беларусі? Ці ўсё-такі ён будзе цікавы і за межамі нашай краіны?

– Я думаю, што ён будзе цікавы за межамі, таму што, чаму ён не павінен быць там цікавым? Калі мы слухаем музыку на французскай мове ці на англійскай – усе слухаюць англамоўную музыку – але, думаю, толькі пяць адсоткаў з іх разумеюць англійскую мову. Тым не менш, ім падабаецца тое, як гэта гучыць. Яны бачаць нейкую харызму ў гэтых выканаўцах. Нешта іх кранае. І вось неабходна імкнуцца менавіта да гэтага. Не да таго, каб стаць да некага падобным, а да таго, каб твая песня кранала чалавека, і каб ён яе разумеў, не разумеючы нават сэнсу словаў.

Тэкст: Маша Калеснікава, "Еўрарадыё"
Фота: www.be-x-old.wikipedia.org, www.another.by, www.experty.by, www.generation.by, www.pozerov.net